Notki strategiczne #11 – newsletter o strategii, marketingu, MŚP oraz startupach
Jak tradycyjne przedsiębiorstwa mogą konkurować w gospodarce współdzielenia. Polskie firmy podbijają Afrykę. Najważniejsza umiejętność foundera. Kobiece reklamy w branży budowlanej. Po więcej zapraszam do lektury najnowszego newslettera.
Notki strategiczne – kilka słów o jedenastym wydaniu
O czym przeczytacie w jedenastym wydaniu „Notek strategicznych”?
- Strategia:
– jak tradycyjne przedsiębiorstwa mogą konkurować w gospodarce współdzielenia,
– napoje energetyczne, traktory, dzikie zwierzęta – polskie firmy podbijają Afrykę. - Marketing:
– badanie: wpływ COVID-19 na kondycję marketingu,
– czy reklama marki budowlanej musi być typowo męska. - MŚP&Startupy:
– jaka jest najważniejsza umiejętność foundera,
– pomysł na biznes à la startup, jak znaleźć, a nie wymyślać. - Technologia&Innowacje: 25 polskich innowatorów
- Eduhacker czyli co branżowego warto przeczytać („Goniąc czarne jednorożce” Marka Zmysłowskiego), pobrać, obejrzeć, posłuchać, wypróbować (Fashion Checker) oraz w jakich wydarzeniach wziąć udział.
- Marketingowe targowisko próżności: cytat tygodnia, wywiad tygodnia (Natalia Hatalska)
- Lesson learned czyli kilka moich nowych przemyśleń na temat branży konsultingowo-marketingowej
Strategia
1, „Jak tradycyjne przedsiębiorstwa mogą konkurować w gospodarce współdzielenia” – Mohan Subramaniam, Mikołaj Jan Piskorski, MIT Sloan Management Review
„Wykorzystując dane generowane w ramach internetu rzeczy, dostawcy tradycyjnych produktów i usług mogą uczestniczyć w gospodarce współdzielenia i dzięki temu zwiększać przychody”.
Komentarz: artykuł jest dostępny w wersji premium (płatnej), zatem podrzucam Wam tylko krótkie streszczenie. Po więcej odsyłam do pełnej wersji tekstu.
- Przedsiębiorstwa tradycyjne mogą skutecznie konkurować w gospodarce współdzielenia pod warunkiem wprowadzenia zmiany strategicznej w swoich modelach działania.
- Ta zmiana to generowanie wartości dla klientów nie tylko za pomocą produktów, lecz również za pomocą pozyskiwanych przez nie danych. Przykład: samochody Ford, w których można głosowo zamówić kawę na wynos za pośrednictwem aplikacji Alexy (Amazon). Dzięki danym zbieranym przez systemy samochodu (np.: pogoda, lokalizacja, itp.) kawa może być gotowa do odbioru, gdy tylko kierowca dotrze do najbliższego Starbucksa.
- By dokonać tej zmiany tradycyjne firmy muszą zacząć budować ekosystemy, które będą tworzyć nie tylko klienci, ale również firmy spoza ich tradycyjnych łańcuchów wartości (np.: Amazon, Starbucks). Ponadto konieczne jest również wyjście poza tradycyjną rolę producenta-sprzedawcy w kierunku tworzenia i zarządzania tzw. powiązaną platformą cyfrową.
- Powiązana platforma cyfrowa składa się z 4 komponentów: czujnika w produkcie, danych dostarczanych przez czujnik, użytkowników platformy oraz usług dostępnych na platformie.
- Istnieją 4 rodzaje platform powiązanych:
– platformy powiązane pełne: przykład – Elsevier,
– platformy powiązane nastawione na udostępnianie: przykład
– Inuit (dostawca softu księgowego, który w abonamencie premium umożliwia klientom wymianę danych finansowych np.: z bankami co umożliwia organizację finansowania),
– platformy nastawione na współpracę: przykład Whirlpool (jego lodówki są zintegrowane z Alexą),
– platformy hybrydowe (mieszane): przykład Delta (producent armatury, który wprowadził produkty aktywowane głosowo, przyjmujące polecenia za pośrednictwem Alexy oraz Google Home).
- By wykorzystać potencjał danych zbieranych z własnych sensorów w wytwarzanych produktach warto pomyśleć o strategii. Do jej opracowania konieczna jest odpowiedź na 3 kluczowe pytania:
– Jaki potencjał generowania danych mają nasze czujniki oraz interfejsy umożliwiające komunikację między produktem a użytkownikiem?
– W jaki sposób możemy wykorzystać projekt i możliwości innowacyjne produktu, by wskazać na nowe rodzaje czujników i stworzyć nowe interfejsy?
– Jaka jest nasza strategia przyciągania użytkowników platformy?
2. „Napoje energetyczne, traktory, dzikie zwierzęta. Polskie firmy podbijają Afrykę” – Anna Szczepańska, Tygodnik TVP
„W krajach afrykańskich produkty drugiej kategorii nie cieszą się popularnością. Są, zupełnie słusznie, uważane za przejaw kolonialnego myślenia o Czarnym Lądzie”.
Komentarz: napój energetyczny Kabisa – najchętniej wybierana marka w Ghanie, Mozambiku, Wybrzeżu Kości Słoniowej, Malawi oraz na Mauritiusie. Ursus, Wielton i marka Mokate. To tylko kilka przykładów polskich firm i marek, które z powodzeniem radzą sobie w Afryce. M.in.: dlatego że rozumieją, iż większości spraw na tym kontynencie nie załatwi się przez telefon czy Internet. Kluczowy jest kontakt bezpośredni. Podobnie jest zresztą na Bliskim Wschodzie, o czym warto pamiętać budując strategie eksportowe na tychże rynkach.
Marketing
1. „Badanie: wpływ COVID-19 na kondycję marketingu” – Deloitte.com
„Specjalnie wydanie badania CMO Survey w Stanach Zjednoczonych ujawnia wpływ pandemii COVID-19 na działania, zatrudnienie, wydatki oraz wyniki działów marketingu”.
Komentarz: oprócz w miarę oczywistych spostrzeżeń (przesunięcia zasobów w kierunku kanałów cyfrowych, cięcia etatów) warto zwrócić uwagę na 2, nieco zaskakujące kwestie. Pierwsza z nich to odczuwalny przez 62 proc. badanych marketerów wzrost znaczenia działów marketingu w czasie kryzysu, nawet pomimo znacznych spadków sprzedażowych. Natomiast druga to większy optymizm w odniesieniu do gospodarki w firmach B2B i mniejszych przedsiębiorstwach niż w B2C i u dużych graczy. Wygląda na to, że w USA marketing ma zupełnie inną pozycję w przedsiębiorstwach niż w Polsce, a mniejsze (zapewne bardzie elastyczne) organizacje lepiej radzą sobie z kryzysem.
2. „Reklama marki budowlanej musi być typowo męska? Bzdura!” – Paweł Krzemiński, Marketing przy Kawie
„Dwie marki budowlane: Porta oraz Cal Prawdziwe Drzwi zdecydowały się na komunikację skierowaną głównie do kobiet. Dlaczego zapadła decyzja, że w stereotypowo męskiej branży to kobiety powinny być w grupie docelowej”?
Komentarz: kobiety rządzą światem i podejmują lub mają wpływ na większość decyzji w gospodarstwach domowych. Fajnie, że również marki z branży budowlanej (a więc postrzeganej jako typowo męska) dostrzegają takie rzeczy. Wystarczy spojrzeć na dane – „w ankiecie przeprowadzonej na potrzeby marki Cal niemal 84 proc. sprzedawców odpowiedziało, że klienci wybierają drzwi razem z partnerką i często razem przychodzą do punktu sprzedaży, zdaniem konsultantów prawie 64 proc. decyzji zakupowych podejmowanych jest przez parę wspólnie, a niemal 30 proc. to wyłączne decyzje kobiet”. Więcej na ten temat w ciekawym artykule Pawła Krzemińskiego – mojego kumpla z czasów pracy w agencji reklamowej, który obecnie odpowiada za marketing marki Cal.
MŚP&Startupy
1. “Jaka jest najważniejsza umiejętność foundera? Zdradzają polscy startupowcy” – Adam Sawicki, Mam Startup
„Co warto potrafić, zakładając startup? Czy jest jedna najważniejsza umiejętność, którą powinien posiadać każdy przedsiębiorca? Jeśli tak, to jaka? Między innymi o to zastaliśmy właścicieli czterech startupów z Polski (Hyper Poland, Renderro, Neuroplay, Unicorn VR Word)”.
Komentarz: komunikacja, budowanie zespołów, myślenie i działanie na poziomie strategicznym i operacyjnym, wytrwałość – do tych 4 umiejętności wymienionych w artykule dodałbym jeszcze skill „kombinowania”. Przy czym dla mnie to nie jest pejoratywne określenie. W świecie, gdzie walczysz z konkurencją mającą do dyspozycji znacznie większe zasoby i chcesz dotrzeć do nieuważnych oraz zmieniających co minutę zdanie klientów, nie sposób sobie bez tego skilla poradzić. Bez niego nie wyjdziesz też z ewentualnej „Doliny Śmierci”. Za to zawsze podziwiałem i podziwiam polskich startupów oraz przedsiębiorców.
2. „Pomysł na biznes à la startup. Jak znaleźć, a nie wymyślać?” – Maciej Oleksy, Mam Startup
„Chcesz zbudować własną firmę? Jeśli tak to zaczynasz od koncepcji, za którą przyszli klienci będą chcieli zapłacić. To Twoja pierwsza ważna decyzja w nowym biznesie. Z drugiej strony ktoś kiedyś powiedział, że sam pomysł na biznes jest wart 1 zł + VAT, a wykonanie tego pomysłu jest wszystkim. Jednak ten pomysł na firmę nada kierunek Twoich działań na kilka lat. Może warto pochylić się na tym wyborem, aby nie powtarzać błędów innych”?
Komentarz: „Zakochaj się w problemie, potrzebach i ludziach, którzy je mają. Potraktuj rozwiązanie jako coś, co zawsze może się zmienić w zależności od potrzeb odbiorców. Jeśli zakochasz się w produkcie, to zapomnisz o tych, którzy mają Ci za niego płacić”. To zdecydowanie najlepsze podsumowanie artykułu. Klasyka myślenia marketingowego, tj.: najpierw problem, a później rozwiązanie. Nigdy odwrotnie. Bo w XXI wieku sztuką jest wyprodukować to cię się sprzeda, a nie sprzedawać to co się wyprodukowało. Różnica wbrew pozorom wcale nie jest semantyczna. 😊
Technologia&Innowacje
„25 polskich innowatorów” – Paweł Bednarz, My Company Polska
„Biomedycyna, cyfryzacja i ekorozwiązania. To główne kategorie, w których polskie firmy przebijają się ze swoimi pomysłami na świecie, skutecznie go zmieniając”.
Komentarz: ciekawe czy na tej liście kryje się jakiś przyszły polski unicorn?
COVID-19 i jego konsekwencje
- „How to Help Small Businesses Survive COVID’s Next Phase” – Danielle Kost, Harvard Business School
-
„COVID-19: Product and spatial design in a pandemic” – Accenture
- „The “Never Normal” Era Has Begun” – Mat McCue, The Creative Factor
Eduhacker
1. Warto przeczytać
Lektura z zeszłego roku, ale nic nie stoi na przeszkodzie, żeby wrzucić do newslettera. „Goniąc czarne jednorożce” Marka Zmysłowskiego (twórcy afrykańskiego Amazona) to fantastyczna książko o przedsiębiorczości, Afryce i życiu przede wszystkim. Pokazuje mnóstwo arcyciekawych rzeczy ze startupowej kuchni (min.: ile pracy trzeba popełnić poza Internetem, by uruchomić biznes w Internecie) i odczarowuje Afrykę, która jest zupełnie inna niż w naszym stereotypowym wyobrażeniu. Świetnie się czyta (machnąłem w 2 wieczory), a historia przygód autora to materiał na ekranizację, co najmniej na poziomie serialu na Netflixie. Jeżeli lubicie czytać historie przedsiębiorców – link
2. Warto pobrać
-
Raport „The ultimate map of Polish Funding Ecosystem” – Inovo
- Raport „Potencjał kobiet w e-biznesie” – Kobiety e-biznesu
3. Warto obejrzeć
Tyskie – PYD Grand Prix 2020
Helena Ganjalyan, Bartosz Szpak
Tytuł filmu: „Ja”
Nazwa Partnera Głównego: Tyskie
4. Warto posłuchać
- Podcast: „Jaki model biznesowy jest najbardziej odpowiedni dla twojej firmy w erze cyfrowej?”, Paweł Górecki, Stephanie L. Woerner
5. Warto wziąć udział
- 12. Edycja Kultowej Konferencji INTERNETBETA – środa, czwartek (16-17 września). Organizator: InternetBeta. Prelegenci: Irek Klimczak, Artur Pajkert, Jacek Szlak, Agnieszka Maciaszek, Paweł Tkaczyk, Krzysztof Wąsowski, Katarzyna Malinowska, Jakub Lisiecki, Magdalena Komsta, Łukasz Głombicki, Anna Rząca, Magdalena Daniłoś, Błażej Miernikiewicz, Marcin Łukańczyk, Karol Stryja, Michał Sadowski, Michał Korba, Grzegorz Nowak, Dominik Lubasz, Kamil Kozieł, Robert Marczak, Filip Werstler, Grzegorz Miłkowski, Adrian Gamoń, Katarzyna Leszczyńska-Bohdan.
- Webinar „Od Zera Do Prawie 300 Hot Leadów B2B W Pandemicznym Kwartale” – czwartek (24 września), godz. 18:00. Organizator: LeadHub.pl. Prelegenci: Konrad Kitaszewski, Mateusz Wyciślik.
- Webinar „Jak efektywnie zarządzać firmą międzynarodową?” – czwartek (17 września), godz. 12:00. Organizator: Exact Holding.
- Wydarzenie online „Jak odnieść sukces w e-commerce w Polsce” – czwartek (24 września), godz. 15:00. Organizator: Molecular BBDO. Prelegenci: Tadeusz Żórawski, Maciej Żyto.
6. Warto wypróbować
Komentarz: narzędzie Fashion Checker udostępniane w ramach Clean Clothes Campaign, dzięki któremu można sprawdzić, które marki odzieżowe i obuwnicze zapewniają swoim pracowniczkom i pracownikom godną płacę. Kolejny krok w kierunku bardziej świadomego i odpowiedzialnego konsumpcjonizmu. Za każdym razem, jak widzę takie działania (dobrym przykładem jest też narzędzie „Did They Help umożliwiające weryfikację zachowania marek i celebrytów, m.in.: w trakcie pandemii COVID-19) to odżywa we mnie nadzieja, że zaczniemy w końcu na dużą większą skalę wymagać od marek odpowiedzialności społecznej, tj.: odpowiadania nie tylko przed akcjonariuszami za wyniki finansowe, ale przed wszystkimi interesariuszami za konsekwencje społeczne przyjętych modeli biznesowych.
Może tu znowu „lewak” ze mnie wychodzi, ale chciałbym też dożyć czasów, gdy podobne akcje będą kierowane w stronę gigantów technologicznych (np.: sprawdź kto i do czego wykorzystuje Twoje dane). Moim zdaniem zdecydowanie za rzadko się mówi, np.: o wpływie social media na demokrację (niekoniecznie pozytywnym ze względu na problem z „fake newsami” oraz trollami).
Marketingowe targowisko próżności
1. Cytat tygodnia
Komentarz: do programistów marketerom daleko, natomiast 61 proc. to i tak nadspodziewanie dobry wynik. Zwłaszcza jak zestawi się z postrzeganiem tego zawodu przez pozostałą część społeczeństwa (ściemniacze, kombinatorzy, manipulatorzy, itp.)😊
2. Wywiad tygodnia
„Jeżeli naprawdę chcemy uczestniczyć w jakiejś chwili, nie powinniśmy sięgać po telefon” – mówi Natalia Hatalska, najbardziej znana w kraju ekspertka od prognozowania trendów i przyszłości. Wywiad opublikowany na stronie „Travel Magazine”.
„Przyszłość nigdy nie dała się przewidzieć. Jej prognozowanie nie polega na tym, żeby powiedzieć, że za siedem lat wydarzy się konkretnie to i to. Jest raczej szukaniem związków pomiędzy różnymi aspektami rzeczywistości. Kreśleniem scenariuszy, które mogą się wydarzyć po to, by móc się na nie przygotować. Niektóre firmy i instytucje były zresztą przygotowane na pojawienie się pandemii. Organizator turnieju tenisowego w Wimbledonie wykupił nawet ubezpieczenie i otrzymał teraz gigantyczne odszkodowanie. Pandemia nie pokazuje więc, że planowanie nie ma sensu. Wprost przeciwnie. Przyszłość zaczyna się dzisiaj, od naszych obecnych wyborów. Każda osoba starająca się zrozumieć mechanizmy, według których działa nasz świat, żyje w jakimś sensie myślą o przyszłości”.
Komentarz: jedno z najmądrzejszych zdań na temat tego, dlaczego w biznesie trzeba myśleć o przyszłości. Prof. Peter Drucker (ojciec współczesnego zarządzania) powiedział lata temu, że „najlepszą metodą przewidywania przyszłości jest jej tworzenie”. Trudno się z tym nie zgodzić i zaprzestać robienia planów na przyszłość, nawet w świecie VUCA, bo – tak mówi Natalia Hatalska w wywiadzie – „przyszłość zaczyna się dzisiaj, od naszych obecnych wyborów”. Fajnie to można spiąć koncepcją prof. Obłoja, który w jednej z moich ulubionych książek o strategii („Praktyka strategii firmy”) pisał, że każda firma musi potrafić zarządzać przeszłością (bagaż historyczny), radzić sobie z teraźniejszością (zarządzanie „bieżączką” i generowanie zysków) i oraz tworzyć przyszłość (budowanie perspektywy na rozwój). To system naczyń połączonych, bo każda z tych perspektyw czasowych wpływa na pozostałe.
Lesson learned
- Klientocentryzm musi mieć swoje granice. Wyznacza je asertywność (czytaj chęć nie spędzenia całego życia w pracy) oraz Twój własny interes (bo koniec końców też prowadzisz swoją firmę).
- W biznesie marketingowo-konsultingowym człowiek (pracownik, partner, wspólnik, współpracownik) jest na wagę złota. Trudno znaleźć kogoś sensownego, a chyba jeszcze trudniej utrzymać na dłużej.
Ostatnie słowo skazańca
Dzięki za dzisiaj, kolejne wydanie newslettera już w najbliższy wtorek. Jeżeli nie chcesz go przegapić, dołącz do grona subskrybentów. Będę też wdzięczny za udostępnienie newslettera znajomym w swojej sieci.
Spodobał Ci się wpis?
Polecam sprawdzić też
Notki strategiczne #48 – newsletter o strategii, marketingu, MŚP oraz startupach
Jak pozyskać finansowanie na rozwój eksportu. Model biznesowy Twittera. Hit sieci – bierz ciągnik i zgarniaj ruskie czołgi. Start-upy działają na ślepo, nie sprawdzając rynku.
Notki strategiczne #47 – newsletter o strategii, marketingu, MŚP oraz startupach
Jak wielkie niemieckie korporacje zagrały w rosyjską ruletkę i… przegrały. Dlaczego rosyjska próba podszywania się pod globalne marki skończy się porażką.